“Verder ontdekte Repin dat de Wolga niet zomaar ‘n geografisch begrip is maar ’t  symbool van Rusland vormt …”   Rivieren, plaatsen, landschappen zijn nooit ‘zomaar’ geografische begrippen. Het zijn ‘wouden van symbolen’, transformaties naar landschappen van de ziel, metaforen, je schrijft het één (“de werkelijkheid”) en je bedoelt iets anders (hoe breekt mijn prisma […]

Een van mijn lievelingsfilms is Hou de trein in het oog (1966) van de Tsjech Jiri Menzel. Ik zag hem voor het eerst als nachtfilm op de Duitse televisie. Wat in het oog sprong waren  de zorgvuldige composities, de fotografie met natuurlijk licht, en vooral de zwartwit sfeer van de jaren zestig. En een speelse erotische scene, […]

  ‘Een archipel van kleine eilanden/ in een onmetelijke watervlakte.’ (Vergeten, Bernlef)   In de winter van 1987 kocht ik de essaybundel Tussen iemand en niemand van Joseph Brodsky (1940-1996). Boek en schrijver hebben me sindsdien niet meer losgelaten. Het zijn de essays van een erudiet man: ontroerend, diepzinnig en geestig. Een diepe indruk maakte […]

Im Lauf der Zeit (1976) van Wim Wenders is een roadmovie in zwart-wit. De film, die bijna drie uur duurt, speelt zich af in het dunbevolkte, vergeten gebied langs de grens met de DDR en ademt volmaakt de sfeer van het midden van de jaren zeventig. Bruno (Rüdiger Vogler), een reparateur van filmprojectoren, reist met zijn vrachtwagen van stadje naar stadje. Hij ontmoet Robert (Hans Zischler), die net zijn vrouw heeft verlaten en – in een onvergetelijke scène – een onbeholpen zelfmoordpoging doet door in volle vaart met zijn Volkswagen Kever de Elbe in te rijden. Ze trekken samen op en praten onderweg over vrouwen, (existentiële) eenzaamheid en hun jeugd. Aan het eind van de film nemen ze afscheid. (Robert: ‘Alles muss anders werden. So long.’ en ‘Ich tue mein Bestes’: Bruno) Het stemt hoopvol: je kunt op elk moment een nieuw leven beginnen.

Anneke van Renssen (Heerenveen, 1948) zal de eerste zijn om te benadrukken dat ze dat alleen kon zijn dankzij een kleine, maar vaste kern van medewerkers. Maar dit neemt niet weg dat ze van grote betekenis is geweest voor het filmklimaat in Friesland. En dat haar ware rol onderbelicht is gebleven.

Na de teleurstellende editie van vorig jaar, was het 33ste NFF een verademing. Het programma was veelzijdig en kwalitatief goed. De films begonnen telkens op ongeveer hetzelfde tijdstip. Ook de verdeling van de films over de diverse zalen was beter uitgekiend. De passepartout-balie, waar je kaartjes kon krijgen voor de kleine zalen, bleek een prima […]

C’eravamo tanto amati (1974) van Ettore Scola is een film om van te houden. De film behandelt de thema’s liefde en vriendschap, en wat er overblijft van idealen, en boeit vooral door de ingenieuze manier waarop hij de naoorlogse geschiedenis van Italië weet te vervlechten met die van de Italiaanse film.   De band tussen […]

  In zijn briljante bundel essays over film Het museum van licht stelt Willem Jan Otten: ‘Dat wat iemands stijl uitmaakt en zich dikwijls op het moeilijk te vangen gebied van gebaren, timing, camerahoeken en beeldopeenvolgingsorganisatie afspeelt, wordt in de kritiek zeer zelden besproken. Het gevolg is, nog altijd, een uitgesproken literaire […] cinemakritiek.’ Wat […]

Het 31ste NFF markeert het eind van een tijdperk. Op de openingsavond kreeg Anneke van Renssen, grande dame van het festival, een daverend applaus. Zij heeft grote invloed gehad op het filmklimaat in Friesland en nam zaterdag afscheid. Ik zal haar missen. De twee ‘nieuwe’ programmeurs, Frank Vermeulen en Nienke de Haan, stelden een veelzijdig […]

  Er zijn films die een onuitwisbare indruk op me hebben gemaakt. Hoe vind ik ze nu? Blijven ze overeind? Ik wil niet alleen de beelden herkennen, maar ook ‘weten hoe het de vorige keer met mijn ziel was.’ Je waardering voor een film hangt sterk af van de stemming waarin je deze ziet, en […]